VAT Numarası Nedir? VAT Numarası Nasıl Alınır?

Eğer yurt dışında firma kurmak istiyorsanız, VAT numarası bilmeniz gereken noktalardan bir tanesidir. Açılımı Value Added Tax olup, Türkçeye Katma Değer Vergisi olarak çevrilmekte. Temel olarak ilk üretimden satış noktasına kadar tedarik zincirinin katma değerin her aşamasında alınan mal ve hizmetler üzerinden alınan bir tüketim vergisidir.

Burada kullanıcının ödediği VAT tutarı, ürünün maliyetinden önceki aşamada vergilendirilen üründeki malzemelerin maliyeti çıkarılarak hesaplanmakta.

Ancak VAT numarası alma işlemlerini şube açmakla ya da yan kuruluş kurmakla karıştırmamanız gerekmektedir. Ülkede fiziksel bir varlığınız olmadığı halde o bölgede ticari faaliyetleriniz devam ediyorsa, bu numara alınmakta.

Örnek olarak Almanya'da yerel bir tedarikçiden mal satın almak ve bunları yerel bir Alman müşteriye doğrudan satmak için Almanya'da fiziksel varlığınız olmasa bile bir Alman VAT numarasına ihtiyaç olmakta.

Bu bakımdan yurtdışında ticaret hayatına başlamak istiyorsanız, VAT numarası bilmeniz gereken noktalardan bir tanesidir.

VAT Numarası Nedir?

Açılımına baktığımızda VAT, Value Added Tax anlamına gelmekte. Yalnızca VAT sistemine sahip ülkeler, işletmelerin bir VAT numarasına sahip olmasını zorunlu kılmakta. Ayrıca VAT numarası, bu numaranın verildiği ülkedeki tüm VAT amaçları için bir kimlik numarasıdır.

Çoğu zaman VAT numarası alma ilgili ülkedeki tek vergi kimlik numarası olarak görülmekte. Ancak, bazen vergi makamları iki numara da verebilmekte. Bu yerel işlemler ve vergi makamlarıyla iletişim için bir yerel vergi numarası ile AB VAT amaçları için bir yabancı ya da Topluluk içi VAT olarak görülmekte.

KDV Numarasına ne zaman ihtiyacınız var?

Genel bir kural olarak, bir ülkede vergiye tabi işlemler gerçekleştirirken o ülkede VAT kaydı yaptırmanız gerekmekte. E-ticaret işletmelerine özel KDV kuralları yer almakta. Daimi işyeri olmayan diğer tüm işletmeler için, bir ülkede Vat’a kaydolmanızı zorunlu kılacak işlemlerden bazıları şöyledir:

• İhracat: Malları ihraç etmek, arzınızı sıfır oranlamak için kayıt olmanızı ve tüm belge gerekliliklerine uymanızı da zorunlu kılar.
• Topluluk içi hareketler: Bir AB ülkesinden diğerine mal tedarik ettiğinizde veya başka bir AB ülkesinden gönderilen malları aldığınızda bir VAT numarası almanız gerekir. Bazı ülkelerde otomatik olan ancak diğer Üye Devletlerde zaman ve çaba gerektirebilen VIES sistemine de kayıt olmanız gerekir.
• Yurtiçi mal satışları: Bir ülke içinde mal satmak, normalde sizi bu satışlar üzerinden vergi makamlarına kayıt yaptırmanız ve VAT ödemeniz için zorunlu kılar. Ancak, yabancı şirketlerin ters ücretlendirme kurallarını göz önünde bulundurması gerekir. Ters ödeme uygulandığında, tedarik için VAT tahsil etmezsiniz ve müşteri, VAT iadesinde VAT’ı manuel olarak hesaplar. Bu durumlarda, yurt içi mal satışı için kayıt olmanız gerekmez.

İthalatlar da VAT numarası alma zorunluluğu doğurabilmekte. Bazı ülkeler, yalnızca ithalatın ardından VATın alınmadığı satışların yapılması durumunda hafif VAT kaydına izin vermekte. İthalat ve VAT ile ilgili basitleştirmeler de yer almakta. Ancak genel bir kural olarak, malları herhangi bir AB ülkesinde ithal etmek ve satmak istiyorsanız bir VAT numarasına ihtiyacınız mevcut.

VAT Numarası Nasıl Alınır?

Siz de VAT numarası nasıl alınır? VAT başvurusunda bulunmak için yardım almanız tavsiye edilmekte. İlgili ülkede yer alan bir firma, size bu konuda ayrıntılı yardım verebilmekte.

Başvuru için doğru kayıt formları kullanılarak yerel vergi makamlarına bir başvuru yapılmalı. Bu müracaat, işinizle ilgili belgeleri, yasal temsilcinin yetkisine dair kanıtı ve planladığınız faaliyetlerle ilgili ayrıntılı bilgileri içermeli. Başvuru gönderildikten sonra, yerel vergi makamlarından olumlu bir yanıt alınana kadar yakından takip edilmesi gerekmekte.

Bazı durumlarda yetkili makamlar tarafından ek sorgular gündeme gelebilmekte. Bunlar da derhal gerektiği gibi yanıtlanmalı.

Ancak VAT kaydı gerektiren haller olduğu gibi olmayan durumlar da mevcut. Bunlar da yurt dışında satış yapmak isteyen kişiler tarafından bilinmeli. Bir AB VAT almaya zorunlu kılmayan işlemler temel olarak şöyledir;

• Hizmet tedariki: Kendi ülkenizden yurtdışındaki birine hizmet sağlıyorsanız, müşterinin ülkesinde kayıt olmanız gerekmez. B2B kuralları normalde geçerli olacaktır. İstisnai olarak, taşınmaz malla ilgili hizmetlerde VAT’ı kaydetmeniz ve tahsil etmeniz gerekecektir. İstisnalar ayrıca kısa vadeli kiralama, yolcu taşımacılığı hizmetleri, yemek hizmetleri, kullanım ve eğlence ve diğerleri için de geçerlidir.
• Yurtiçi mal alımları: Bu işlem, sizi herhangi bir AB ülkesinde KDV kaydı yaptırmak zorunda bırakmaz. Birkaç ülkede, yurt içi karşı ödemeli vergi geçerliyken mal satın alımları nedeniyle VAT kaydı yaptırmanız gerekir.

Eğer VAT veriyorsanız, bu tutarları geri almanın, VAT kaydınız olup olmamasına bağlı olarak farklı prosedürleri vardır. VAT numarası nasıl alınır başta zor gibi gelse de aslında oldukça kolay.

VAT Numarası Almak İçin Hangi Belgelere İhtiyacınız Var?

Bir ülkede VAT numarası için kaydolmak zaman alan bir faaliyet olabilmekte. Şirketinizin tüm belgeleri bir araya getirmesi, bu bakımdan doğru başvuru ve hızlı sonuçlar için şart. Bu tür kayıtlar için gereken belgeler bir ülkeden diğerine değişir. Lakin genellikle gerekli olan evraklar aşağıda olduğu gibi;

• Kendi ülkenizdeki VAT sertifikası. Bu belge, şirketinizin kurulduğu ülkede bir VAT numarası için kayıtlı olduğunu kanıtlar. Normalde orijinal olması ve yerel vergi makamları tarafından yakın zamanda verilmiş olması gerekir.
• Şirketin kendi ülkesindeki kuruluşuna ilişkin tüm detayları içeren kuruluş belgesi veya Ticaret Sicilinden alıntı.
• Kendi ülkesindeki kuruluş sürecinin bir parçası olarak çıkarılan Ana Sözleşme.
• Vergiye tabi işlemlerin kanıtı. Vergiye tabi tedarikler gerçekleştirmeyi planladığınızı kanıtlamak her zaman kolay olmadığından, bu zorlu bir gereklilik olabilmektedir. Bazı örnekler arasında sözleşmeler, satın alma siparişleri, faturalar veya benzer belgeler yer alır.
• İmza Kanıtı. Kayıt formunu imzalayan kişinin şirketi temsile yetkili olduğunu kanıtlayan belgedir. Bir örnek, imza sahibinin şirket müdürü olarak atandığı Ana Sözleşme olabilir.

Ayrıca genellikle ilgili ülkenin evrakları kendi dilinde isteyeceğini de hesaba katmanız gerekmekte.

VAT Numarası Ne Kadar Zamanda Alınmakta?

Peki, VAT numarası alma ne zamana kadar yapılabilmekte? Yurt dışında ticaret yapmak, döviz getirisi avantajı ile pek çok kişiye çekici gelmekte. Bu nedenle her geçen gün pek çok firma ve girişimci, buraya adım atmaya hazırlanmakta.

Ancak bu süreçte ilk olarak ilgili ülkede bir takım vergi sorumluluklarının olduğu da bilinmeli. VAT da bunlardan bir tanesi. Eğer tüm evrakları doğru bir şekilde toplamış ve müracaat yapmışsanız, sonuçlar 4 ile 6 haftaya alınmakta.

Bu açıdan ilgili ülkede danışman bir firma ile çalışmak, size daha iyi müracaat etmenize, eksiksiz şekilde işlemlerini yapmanıza olanak tanıyabilmekte. Her ülkede olduğu gibi Avrupa Birliği’nde de vergi denetimleri, oldukça sıkı tutulmakta.

Dolayısıyla VAT numarası alma büyük bir önen taşımakta. Aksi halde satış yaptığınız fark edilirse, Avrupa içerisinde satış fırsatları tamamen kaybedilmekte. Sadece bir firma sahibi değil, herhangi bir E-ticaret platformunda satıcı olmanız halinde de ilgili ülke için vergi mükellefi olunmakta.

Mükellefiyet için de bir VAT burada devreye girmekte. Aksi halde ürünlerin Türkiye’den, Avrupa’ya gitmesine de izin verilmemekte. Bu da hem müşteri hem de satıcı için büyük problemlere sebep olmakta.