SWOT Analizi Nedir? Nasıl Yapılır? E-ticarette Swot Analizi Örnekleri

Yeni bir yola çıkmak her zaman heyecan vericidir. Şirket kurmak, yeni bir projeye başlamak, iş hayatının belki de en heyecan verici anlarıdır. Şirketin iş hacminden, çalışılan sektörden bağımsız olarak bu tip başlangıçlarda motivasyon en seviyede olur. Projenin veya şirketin tüm bileşenleri bu süreçte başarıya odaklanır.

Dolayısıyla böyle önemli kararlar alırken, ciddi adımlar atarken yapılacak işe ya da başlanacak projeye dair olumlu ve olumsuz tüm faktörlerin detaylı şekilde incelenmesi gerekir. Bu önerme, ilk başta kulağa karmaşık gelebilir ve bu süreci yönetmek adına bir yol haritasına ihtiyaç duyulabilir. İşte SWOT analizi bu konu başvurabileceğiniz son derece kullanışlı bir araçtır.

Peki SWOT analizi nedir? Adını sık sık duyduğumuz bu SWOT analizi ne işe yarar? Bu yazımızda derinlemesine SWOT analizi örnekleri ile birlikte inceleyeceğiz.

SWOT Analizi Nedir?

SWOT analizi, bir şirketin güçlü ve zayıf yönlerini incelemenizi ve sektördeki fırsatlar ile tehditleri görmenize olanak sağlayan analiz olarak tanımlayabiliriz. Yeni pazarlama ve satış stratejileri oluştururken SWOT analizi sizin daha doğru kararlar almanıza olanak tanır. Bunun yanında gelecekte oluşabilecek olumlu ve olumsuz durumlara dair hazırlıklı olmak adına net doneler ortaya koyar.

Yapılacak istatistiksel çalışmalar ve beyin fırtınaları ile şirketin, projenin, ürün ya da hizmetin mevcut durumuna dair net bir resim ortaya çıkarmayı sağlar. SWOT kelimesinin anlamı aslında, İngilizce kelimelerin baş harflerinden oluşan bir kısaltmasıdır ve bu kelimelerin Türkçe karşılıkları Güçlü Yönler, Zayıflıklar, Fırsatlar ve Tehditlerdir.

SWOT Analizinin Tarihçesi

Bu metodun tarihi, 1960’lı yıllara kadar dayanmaktadır. O dönem henüz adı bu şekilde koyulmamış olsa da Harvard Üniversitesi'nde görev yapan dört akademisyen Learned, Christensen, Andrews ve Guth SWOT analizinin temelini atmıştır. Bu dörtlünün Business Policy: Text and Cases başlıklı çalışması, yukarıda saydığımız dört ana başlığı belirleyerek bu analizin genel çerçevesini çizmiştir.

1970’lerin ortasında dört ana başlığın baş harflerinden oluşan adını alan yöntemin uygulanmasını kolaylaştıran SWOT analizi matrisi de ilk kez 1980’de kullanılmıştır. O günden bu yana söz konusu analiz tekniği, yönetim ve strateji belirleme süreçlerinin önemli bir enstrumanına dönüşmüştür. Uzun yıllardır da birçok kurum ve kişi tarafından uygulanmış başarısını kanıtlamış bir metotdur.

Hemen E-ticaret'e Başlayın!

E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.

Hemen Ücretsiz Deneyin!

SWOT Analizi Nasıl Yapılır?

SWOT analizi ve stratejik yönetim, birlikte düşünülmesi gereken iki kavramdır. Bu analiz yöntemi, herhangi bir organizasyonu yönetirken alınabilecek kararları ya da belirlenecek stratejileri daha isabetli hale getirmek konusunda oldukça işlevseldir. Fakat bu özelliğinin ön plana çıkabilmesi için detaylı ve çok yönlü olarak ele alınması gerekir.

Şirketlerin sadece kendi iç dinamikleri değerlendirilmemelidir. Zira başarı konusundaki tek belirleyici şirketin kendi yapısı ve iç işleyişi değildir. Ticaret, farklı şirketlerin bir arada bulunduğu bir ekosistemi andırır. Dolayısıyla yapılacak detaylı bir analiz de şirketin iş ve dış unsurlarını bir arada bulundurmalı, iki yöne de özenle eğilmelidir.

İşletmenin İç Analizi

“SWOT analizi nasıl yapılır?” sorusuna cevap ararken öncelikle şirketinizin iç yapısından başlayabilirsiniz. Güçlü olduğunuz yönleriniz, yönetim sürecinde karar almanız gereken noktalarda başvuracağınız en önemli dayanakların başında gelir. Böylece attığınız adımları çok daha sağlam temeller üzerine oturmanız mümkün olur.Zzayıflıklarınızı ortaya koymak, bir tür özeleştiri gibi de düşünülebilir. Hangi noktalarda zayıf olduğunu net şekilde kabul etmek, bunları ortadan kaldırmanızı da kolaylaştırır. Bunun yanına yeterince güçlü olmadığınız konuların bazen iş planın dışında bırakılması da mantıklı olabilir.

İşletmenin Dış Analizi

Güçlü yönler ve zayıflıkların belirlenmesinin ardından SWOT analizi adımları için sıra, dış unsurları belirlemeye gelir. Bu noktada yapılmanız gereken, hem rakipleriniz hem de müşteri kitlenizin faaliyet ve yönelimlerini etraflıca incelemenizdir. Oluşabilecek yeni fırsat ya da tehditleri bu şekilde daha kolay tahmin edebilirsiniz. Böylelikle yapacağınız hazırlıklarla fırsatları en iyi şekilde değerlendirip başarı seviyenizi daha yukarıya çekerken tehditlerden etkilenme miktarınızı da düşürebilirsiniz.

SWOT Analizi Nerelerde Kullanılır?

SWOT analizi hazırlama, iş hayatının pek çok noktasında kullanılabilen, için oldukça işlevsel bir yöntemdir. Hem genel olarak işletmelerce hem de departman bazında tercih edebilirsiniz. Analiz oluşturma sürecinde, aşağıdaki süreçlerin yönetilmesi için kullanılabilirsiniz:

• İşletme ya da kurumun mevcut durumunun değerlendirilmesi
• Yaşanmakta olan bir sorunun saptanması ve çözülmesi
• İş süreçlerinin daha iyi hâle getirilmesi
• Yeni bir projenin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
• Uzun vadeli plan ve stratejilerin belirlenmesi
• Yeni ürün ya da hizmetlerin lansmanı
• Çalışan performanslarının ölçülmesi
• Pazarlama süreçlerinin yönetilmesi

SWOT Analizini Kimler Tercih Etmelidir?

SWOT analizinin en çok kullananlar, hâlihazırda faaliyetlerine devam eden ticari işletme ve kurumlar olduğunu söylemek mümkündür. Fakat bu yine de kısıtlı bir tanım olacaktır. Çünkü bu yöntem, iş kurmak konusunda karar almış yeni girişimciler için de oldukça faydalıdır. Buradan hareketle SWOT analizinin yeni bir iş kurmayı planlayan için iyi bir rehber olacağını söyleyebiliriz.

Başarı olarak tanımlanan noktaya ulaşmak için her tür kurum ya da kişi, bu yöntemi kullanabilirsiniz. Bireyler de özellikle kariyer yönetimi konusunda SWOT analizinin sağladıklarından faydalanabilirsiniz. Bu yöntemi kişisel olarak nasıl değerlendirebileceğinize yazımızın son kısmında detaylı olarak değineceğiz.

Büyük firmaların gizli silahlarından biridir. En doğal pazarlama yöntemlerinden biri olduğu için faydası da çok fazladır. Kullanıcıların faydalanabileceği yararlı ve zengin bir içerik üzerinden pazarlama yaptığınızda geçerli olur.

Örnek SWOT Analizi Soru Şablonları Nelerdir?

SWOT analizi unsurları; fırsatlar, tehditler ile güçlü ve zayıf yönlerden oluşur. Çalışma esnasında, bu unsurları düzenli bir şekilde guruplamak için aşağıdaki çizelgeyi kullanmanız faydalı olacaktır.

SWOT analizi tablosu ya da matrisi olarak da isimlendirilen çizelge, özetle bir kâğıdın dört eşit parçaya bölerek kolayca oluşturulabilirsiniz. Aşağıda yer alan tabloyu “SWOT analizi formu” olarak kullanabilirsiniz, ya da Google'da hazır bir çizelgeye ulaşmanız mümkündür.

SWOT analizi örneği hazırlarken yapılması gereken; fikir alışverişleri, verilerin incelenmesi gibi yöntemlerle belirlenen güçlü yönler, zayıflıklar, fırsatlar ve tehditlerin ilgili alanlara yazılmasıdır. Bu unsurlara dair belirlemelerin yapılması için soru sorma yöntemi tercih edilebilir. Sorulacak sorulara verilen ya da bulunan yanıtlar, başarılı bir SWOT analizi değerlendirmesi için ihtiyacınız olan bilgileri sağlar. Peki hangi başlıklar için ne tür sorular sormak gerekir?

Güçlü Yönler - (S)

• Rakiplerinizde bulunmayan ama sizin sahip olduğunuz özellikler nelerdir?
• Ürün ya da hizmetlerinizin hangi nitelikleri öne çıkar?
• Müşterilerinize sunduğunuz ürün ya da hizmetlerin fark yaratma potansiyeli nedir?
• Ürün ya da hizmetlerinizle müşterilerinize hangi kolaylıkları sağlamaktasınız?
• Yönetici ve çalışan kadronuzun öne çıkan özellikleri neler?
• Hangi düşük maliyetli kaynakları kullanıyorsunuz?
• Yenilik ve inovasyon konularında hangi aşamadasınız?
• Teknolojik anlamda hangi imkânları yerimli olarak kullanıyorsunuz?
• Yarattığınız marka, müşteriler nezdinde hangi olumlu duyguları uyandırıyor?
• İşletmenizin sahip olduğu patent, teknoloji ya da taşınmazlar gibi fiziksel varlıklar hangileri?
• Rakipleriniz sizin hangi yönlerinizin güçlü olduğunu düşünüyor?
• Müşterilerinizle olumlu bir ilişki kurabiliyor musunuz?

Zayıf Yönler - (W)

• Rekabette geride kalmanıza neden olan en temel faktörler neler?
• Sermaye konusunda eksikliğiniz var mı?
• En güncel teknolojileri takip edip, kolaylıkla iş planınızın bir parçası hâline getirebiliyor musunuz?
• Zorlu rekabet koşullarına ayak uydurabiliyor musunuz?
• Sunduğunuz ürün ya da hizmetler, hangi zayıflıkları barındırıyor? Geliştirilmesi açık yönleri var mı?
• Hizmetleriniz için olumsuz geri dönüşler alıyor musunuz? Alıyorsa bunların yoğunlaştığı noktalar neler?
• Hem kendinizde hem de çalışanlarınızda eksik gördüğünüz nitelikler hangileri?
• Faydalı olabileceğini düşünmenize rağmen yapmadığınız işler var mı?
• Çalışanlarınızda motivasyon düşüklüğü ve buna bağlı verimsiz çalışma gibi sorunlar gözlemliyor musunuz?
• Rakiplerinizin saptayabildiğini zayıf noktalarınız var mı?
• Planlama ve strateji konularında eksik kaldığınızı düşündüğünüz detaylar nelerdir?

Fırsatlar - (O)

• Sektörünüz ile ilgili ortaya çıkan yeni gelişmeleri fırsata dönüştürebiliyor musunuz?
• Kâr miktarınızı artırmak için ne gibi yollar izleyebilirsiniz?
• Mevcut maliyetlerinizi hangi yöntemlerle aşağı çekebilirsiniz?
• Sunduğunuz ürün ya da hizmetler, yakın gelecekteki ihtiyaç ve taleplere hitap eder mi?
• Yeni teknolojik gelişmeler, işlerinizi hangi şekillerde kolaylaştırır?
• Faaliyet gösterdiğiniz pazardaki ekonomik gidişatı nasıl kendi lehinize değerlendirebilirsiniz?
• Sosyal yapıdaki dönüşümlere ayak uydurma kabiliyetiniz hangi seviyede?
• Resmî kurumların aldığı yeni kararlar, ticari faaliyetleriniz açısından olumlu etkiler mi?
• Yeni gelişmeler ışığında pazarda doldurulmayı bekleyen boşluklar için kararlar almaya ne ölçüde hazırlıklısınız?
• Rakiplerinizin eksik yönlerini nasıl kendi avantajınıza dönüştürebilirsiniz?

Tehditler - (T)

• Rakipleriniz kısa, orta ve uzun vadede önünüze geçme ihtimali var mı?
• Ekonomik darboğazlara karşı herhangi bir önlem alıyor musunuz? Almıyorsanız hangi konular dikkat etmeniz gerekiyor?
• Rakiplerinizin stratejik hamlelerine ne kadar hazırlıklısınız?
• Şirketinizin iç yapısına büyüme potansiyeli taşıyan olumsuz bir durum var mı? Herhangi bir konuda olumsuz gidişat gözlemliyor musunuz?
• Saptadığınız zayıf yönlerinizin daha da büyük tehlikelere dönüşme ihtimali var mı?
• Sektörünüzde hangi değişimlerin yaşanmasınız öngörüyorsunuz? Bu değişimlere adapte olabilme niteliğine sahip misiniz?
• Olası teknolojik değişimler işlerinizin gidişatını ve sektördeki pozisyonunuzu riske atar mı?
• Mevcut ekonomik durumunuz risk taşıyor mu? Kısa ya da orta vadede tehlike seziyor musunuz?
• Hâlihazırda en olumlu yönleriniz gibi görünen özellikler, gelecekte etkisini yitirir mi?

E-ticaret Siteleri için SWOT Analizi Örneği

E-ticaret sitesi açmak isteyen yeni girişimciler için basit SWOT analiz örneğini aşağıda bulabilirsiniz. Bu tabloyu kullanarak yukarıda yer alan soruları cevaplayarak kendi SWOT analiz tablonuzu oluşutrabilirsiniz. Sonrasında analizden çıkan maddeleri puanlamak da faydalı olacaktır.

SWOT Analizi Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

SWOT analizi genel itibarı ile kurumlara büyük avantajlar sağlar; şirket performansının maksimize edilmesine yardımcı olur. Fakat bu metottan en iyi verimi almak için uygulama esnasında mutlaka göz önünde bulundurulması gereken bazı detaylar olduğunu da ifade etmek gerek. Bu konulara dikkat edilerek belirlenen SWOT analizi maddeleri, hedeflerinize ulaşmanızı daha olanaklı hâle getirir. Bu yöntemi uygularken özen göstermeniz gereken başlıca detaylar şunlardır:

Tablo kullanmayı ihmal etmeyin

SWOT analizinin bir tablo üzerinde yürütüldüğünü belirtmiştik. Yani yapılan toplantılar çerçevesinde alınan kararları ya da saptanan durumları illa ki bu şekilde görselleştirme gerekliliğine ikna olmayabilirler. Ama bu yöntemin en büyük avantajı, birçok önemli detayı en rafine ve direkt hâli ile göstermesidir. Oluşturulan tablonun netliği sayesinde önerilen çalışmaları, gerçekleştirmek de kolaylaşır.

Yetkin bir çalışma grubu oluşturun

SWOT analizi grup hâlinde, mümkün mertebe beyin fırtınası yapılarak yürütülmesi gereken bir süreçtir. Bu gruba dâhil olan kişileri en doğru şekilde belirmemeniz çalışmanın verimini de ciddi ölçüde artırır. Hatta sadece işletmeniz bünyesinden değil, müşterimiz pozisyonundaki kişileri de sürece katarak özgün bakış açıları geliştirebilirsiniz.

Sayısal veriler kullanın

Çalışma esnasında kullandığınızın verilerin mutlak ve ölçülmüş olması gerekir. Satış rakamları ya da pazar payı gibi konulara dair kesin olarak ortaya konmamış veriler üzerinden çıkarımlar yapmak, süreci beklentinin aksine, çok yanlış noktalara sürükleyecektir.

Çalışmanın kâğıt üzerinde kalmasına izin vermeyin

İş konularında fikir alışverişi yapmak, o esnada herkese heyecan verir, hatta keyifli zaman geçirilmesini sağlar. Fakat sıra alınan kararların işleme konulmasına gelince birtakım sorunlar yaşayabilirsiniz. Bu gibi olumsuzluklarla karşılaşmamak adına alınan kararların ne şekilde uygulamaya konulacağını da önceden belirlemek oldukça önemlidir.

SWOT Analizi Yapmanın Avantajları Nelerdir?

SWOT analizi, doğru bir şekilde uygulandığında firmalara pek çok önemli avantaj getirir. Bu avantajları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Firmanın mevcut durumunun kapsamlı ve net bir şekilde görülmesini sağlar.
• Hem işletme çapında, hem de bireysel olarak performans artışı için bir yol haritası sunar.
• Sağladığı veriler sayesinde karar alıcıların işlerini ciddi anlamda kolaylaştırır.
• En verimli stratejik planların yapılmasına yardımcı olur.
• Şirketin geleceğine dair uzun vadeli projeksiyonların yapılmasını olanaklı kılar.

SWOT Analizinin Başarısı Nelere Bağlıdır?

SWOT analizinin başarısı, sizin ya da şirketinin yönetim kadrosunun işlerin gidişatına ve işleyişe olan hâkimiyetine bağlıdır. Çünkü bu sayede gerekli sorular doğru şekilde sorulabilir ve ihtiyaçların belirlenmesi çok daha kolaydır. Şirketin çalışmaları, iç dinamikleri hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmayan kişilerce alınan kararların isabetli olamaması gibi bu şekilde yapılan analizin de başarıya ulaşması oldukça güçtür.

E-ticarette SWOT Analizi Neden Önemlidir?

E-ticaret, her ne kadar son dönemde büyük bir gelişim gösterse de hâlâ yeni ve genç bir sektördür. Bunun yanında bilindiği üzere internet ortamında trendler ve ilgi alanları, çok hızlı şekilde değişir. Dolayısıyla e-ticarette hem şirketin iç yapısına hem de dış koşullara, olası gelişmelere hâkim olmak ekstra önemlidir.

SWOT analizinin bu çalışma alanı için taşıdığı önemin temelinde de bu yatar. Başarılı bir analiz ile yakında yaşanabilecek teknolojik gelişmeleri erkenden sezebilir, bu konularda gerekli hazırlıkları yaparak satış rakamlarını gözle görünür ölçüde artırabilirsiniz.

Aynısını olumsuz durumlar için de söyleyebiliriz. Yani hâlihazırda çok yoğun ilgi ile karşılaşsa da yavaş yavaş düşüş evresine girme emareleri gösteren trendleri, SWOT analiziyle daha kolay saptamanız mümkün olur. E-ticaret için SWOT analizi testi, belirsizlikleri azaltan ve gelecek planlarının daha verimli yapılmasını sağlayan bir yöntemdir.

Kişisel SWOT Analizi Nasıl Yapılır?

SWOT analizi, daha çok ticari işletmelere hitap eden bir metot gibi görünse de kişilerin hayatlarına dair karar verme aşamaları için de son derece kullanışlıdır. Bu açıdan bakınca bu analiz türünün, hem şirketlerin insan kaynakları departmanı tarafından hem de bireysel kararlar için tercih edilebileceğini söyleyebiliriz.

Kişisel olarak bu yöntemi uygulamak için yapmanız gereken, işletmelerle hemen hemen aynıdır. Tek fark, güçlü ve zayıf yanlarınızı, fırsatları ve tehditleri belirlerken yukarıda sıraladığımız soruları kendinize uyarlamaktır. Bu şekilde size fayda sağlayacak olumlu yönlerinizi daha net görebilirsiniz ve kendinizi geliştirmeniz gereken eksik özellikleri daha kolay belirleyebilirsiniz.

Kişisel SWOT analizi, özellikle kariyer planlaması konusunda size önemli avantajlar sağlar. Böylelikle güçlü yönlerinizi işverenler açısından daha da cazip kılabilirsiniz, karşınıza çıkan fırsatları en iyi şekilde değerlendirebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Aşağıda SWOT analizi ile ilgili sıkça sorulan soruları bulabilirsiniz. Yeni sorularınız olursa lütfen bizimle iletişime geçmeye ve soru sormaya çekinmeyin.