İstisna Faturası Neden, Nasıl Kesilir? Türleri ve Kodları Nelerdir?

Yazar: Meriç Baha Özbek   -   Güncellenme Tarihi: 25.10.2024
İstisna Faturası Neden, Nasıl Kesilir? Türleri ve Kodları Nelerdir?

İş dünyasında muhasebe ve vergi yükümlülükleri bazen karmaşık hale gelebilir. İşletmeler vergi yükümlülüklerini yerine getirirken bazen çeşitli muafiyetlere tabi olur. Bunlardan biri de, vergi istisnası işlemleri için düzenlenen istisna faturasıdır. İstisna faturası, bazı özel koşullar altında düzenlenen bir fatura türüdür ve vergi muafiyetinden yararlanılan işlemleri belgelemek için kullanılır.

Hemen E-ticaret'e Başlayın!

E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.

image

İstisna Fatura Nedir?

İstisna fatura, işletmelerin düzenlediği faturalarda belirli mal veya hizmet satışlarında Katma Değer Vergisi (KDV) uygulamadıkları bir fatura türüdür. İşletmeler bu faturayı, KDV Kanunu kapsamında yer alan ve çeşitli nedenler ile vergiye tabi olmayan işlemleri belgelemek amacıyla kullanır. 

En yaygın kullanım alanlarından biri ihracat veya mikro ihracattır. Bununla birlikte, teşvik belgeli yatırımlar, diplomatik misyonlar, uluslararası taşımacılık gibi faaliyetlerde de sıklıkla kullanılır. İstisna faturası düzenlenirken ilgili mal veya hizmetin KDV oranı 0 olarak gösterilir ve KDV istisnasının nedeni de bu sırada fatura üzerinde belirtilir. Aynı zamanda, her faturada Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen istisna kodları da kullanılır.

İstisna fatura, belirli koşullar altında düzenlenen ve Katma Değer Vergisi (KDV) uygulanmayan fatura türüdür. KDV Kanunu'na tabi olmayan işlemleri belgelemek amacıyla kullanılır. Bu tür faturalarda KDV oranı sıfır olarak gösterilir ve istisna sebebi belirtilir.

İstisna Fatura Ne İşe Yarar?

İstisna Fatura

İstisna faturalar işletmelerin vergi yükümlülüklerini azaltarak rekabet avantajı elde etmelerini sağlar. En önemli işlevlerinden biri KDV ödemeden ürün ya da hizmetlerin satışa sunulmasını sağlamaktır. Bu sayede, işletmelerin maliyetlerini düşürmek ve sektörde rekabet avantajı kazanılmasına olanak sağlar. 

Ayrıca istisna faturaları uluslararası ticaretin yanı sıra teşvik belgeli yatırımlar ya da diplomatik misyonlar gibi özel işlemler için de kullanılabilir. İstisna fatura türü işletmelerin mali süreçlerinin doğru bir şekilde yürütülmesinin yanı sıra yasal düzenlemelere uyum sağlamasına yardımcı olur. 

İstisna faturaları, işletmelerin KDV yükümlülüklerini azaltarak rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olur. Bu fatura türü sayesinde işletmeler, yurt dışına satış yaparken KDV ödemeden ürün ve hizmetlerini satabilir ve böylece maliyetlerini düşürüp sektörde avantaj sağlar.

İstisna Fatura Türleri Nelerdir?

İstisna faturaları, KDV’den muaf olan işlemler için düzenlenen özel fatura türleridir ve farklı türleri bulunur. Her tür, belirli ticari faaliyetlere ve işlemlere özel olarak düzenlenir. En yaygın istisna türleri: 

İhracat İstisna Faturası

İhracat işlemlerinde satılan mal ya da hizmetler için düzenlenen fatura türüdür. Bu fatura türünü kullanan işletmeler yurt dışına ihracat yaparken ürünlerini KDV eklemeden satışa sunarlar. İhracat istisna faturası satılan malın yurt dışına gönderildiğini ve bu satışın KDV’den muaf olduğunu belgelemek amacıyla düzenlenir.

Diplomatik İstisna Faturası

Diplomatik misyonlar ve uluslararası kuruluşlara yapılan satışlarda KDV uygulanmaz bu durum için ise Diplomatik istisna faturası düzenlenir. Bu muafiyet diplomatik ilişkiler kapsamında tanınan bir ayrıcalıktır. Diplomatik istisna faturası, uluslararası temsilcilikler, konsolosluklar veya diplomatik yetkililer için yapılan satışlarda düzenlenir.

Transit Ticaret İstisna Faturası

İşletmeler transit ticaret faturasını, malların bir ülkeden başka bir ülkeye doğrudan ithal etmeden geçiş yaptırdığı işlemler için düzenler. Bu süreçte mallar hangi ülkeden geçerse geçsin KDV uygulanmaz. Bu işlemlerin resmi olarak belgelendirilmesi için de bu fatura türü seçilir.

Serbest Bölge İstisna Faturası

Serbest bölge istisna faturası, Türkiye’deki serbest bölge sınırlarında gerçekleşen ihracatlar için kullanılır ve bu işlemler KDV’den muaf tutulur. Bu fatura türü ise bu satışların resmi olarak belgelendirilmesi için kullanılır. 

Yatırım Teşvik İstisna Faturası

Yatırım teşvik istisna faturası, yatırım teşvik belgeli işlemler için kullanılır. İşletmeler bu tür faturaları genellikle devletin teşvik ettiği ve ekonomik kalkınmayı desteklediği projeler için düzenler.

İade Kapsamındaki İstisna Faturası

İade edilen mal veya hizmetler için kullanılan bir fatura olan iade kapsamındaki istisna faturası özellikle vergi iadesi talep edilen durumlarda kullanılır. 

İstisna Fatura Nasıl Kesilir?

İstisna Fatura

İstisna faturası düzenlemek standart bir fatura düzenlemeye benzer. Bunun için takip edilmesi gereken adımlar:

  1. Eğer, e-fatura kesebilen bir mükellefiyseniz kullandığınız muhasebe programına giriş yapılarak ‘e-fatura’ ve ‘e-arşiv fatura’ oluşturma ekranına gidilir. 
  2. Fatura oluşturulurken fatura tipi istisna olarak seçilir.
  3. Fatura tipi istisna olarak seçildikten sonra istisna kodu da faturaya eklenmelidir. Bu kod eklenmezse fatura oluşturulmaz ve yanlış seçilirse ileride daha önemli sorunlara sebep olur.
  4. Faturadaki ürün veya hizmet KDV’den muaf ise, KDV oranı "0" olarak yazılır.
  5. Ardından fatura üzerine gerekli tutar ve bilgiler girilerek kaydedilir. Daha sonra ise GİB’e gönderilir.

İstisna fatura keserken e-fatura sistemine giriş yapılır, fatura tipi istisna olarak seçilir ve uygun istisna kodu belirtilir. İlgili KDV oranı sıfır olarak yazılır ve ardından fatura GİB’e gönderilerek süreç tamamlanır.

İstisna Fatura Neden Kesilir?

İstisna faturası, belirli koşullarda KDV’den muaf olan işlemler için düzenlenir. Özellikle, ihracat yapan işletmeler, teşvik belgeli yatırımlar, uluslararası taşımacılık veya diplomatik işlemler gibi durumlardan dolayı kesilir. Üreticiler bu sayede KDV iadesi alırken alıcı tarafında da KDV yükü ortadan kalkmış olur. İstisna fatura türü işletmelerin vergi kanunlarına da yasal olarak uyum sağlamasına olanak tanır.

İstisna faturası, vergi muafiyeti sağlamak amacıyla düzenlenir. İhracat, diplomatik misyonlar, uluslararası taşımacılık ve teşvik belgeli yatırımlar gibi işlemler bu fatura türüne tabidir ve KDV ödemeden işlem yapılmasına olanak tanır.

İstisna Fatura Kodları Nelerdir?

İstisna faturaları için kullanılan kodlar, fatura türüne ve muafiyet sebebine göre Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenir. KDV Kanunu'na göre, farklı işlemler için farklı e-fatura istisna kodları kullanılır. Bu kodlardan bazıları:

  • 101: İhracat istisnası
  • 102: Diplomatik istisna
  • 105: Uluslararası anlaşmalar için istisna
  • 106: Diğer istisna
  • 201: 17/1 Kültür ve eğitim amacı taşıyan işlemlerde istisna
  • 202: Sağlık ve çevre amaçlı işlemler için
  • 204: Yabancı diplomatik organ ve hayır kurumlarının yapacakları bağışlardan doğan istisna
  • 301: Mal ihracatından doğan istisna
  • 302: Hizmet ihracatından doğan istisna

İstisna fatura kodları, yapılan işlemin türüne göre Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenir. Örneğin, ihracat istisnası için 101, diplomatik istisna için 102, sağlık ve çevre amaçlı işlemler için ise 202 kodu kullanılır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

İstisnalı Fatura Ne Demek?

İstisnalı fatura, belirli mal ve hizmet satışlarında Katma Değer Vergisi (KDV) uygulanmayan işlemler için düzenlenen bir fatura türüdür.

İstisna Faturayı Kimler Kesebilir?

İstisna faturayı, KDV’den muaf işlemler gerçekleştiren işletmeler kesebilir. Bu işletmeler genellikle ihracat yapan firmalar, teşvik belgeli yatırımlarda bulunan şirketler, uluslararası taşımacılık firmaları ve diplomatik misyonlardır.

İstisna Fatura Gider Yazılır Mı?

Evet, istisna faturası gider olarak yazılabilir. Bu fatura, işletmenin faaliyetleri sırasında yaptığı harcamaları belgelemek için kullanıldığından, muhasebe süreçlerinde gider olarak kaydedilir.

KDV İstisnası Ne Demek?

KDV istisnası, belirli mal veya hizmetlerin satışında KDV'nin uygulanmaması anlamına gelir. Bu istisna, genellikle ihracat, uluslararası taşımacılık, diplomatik misyonlar, teşvik belgeli yatırımlar gibi özel durumlarda geçerlidir.

İstisna Kodu Nasıl Seçilir?

E-fatura istisna kodları işletmenin yapacağı işleme göre seçilmelidir. Doğru kodu bulmak için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) resmî sitesi ziyaret edilebilir.

ideasoft monogram
IdeaSoft akıllı e-ticaret paketleri ile kendi e-ticaret sitenizi kurabilir, internetten satış yapabileceğiniz online mağazanızı açabilirsiniz. Hemen başvurarak 15 gün boyunca altyapımızı ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
Meriç Baha Özbek
Meriç Baha Özbek

E-ticaret Danışmanı

Meriç Baha Özbek, E-ticaret, SEO stratejileri ve dijital pazarlama konularında uzmanlaşmış deneyimli bir profesyoneldir. 2 yıldır SEO ve dijital pazarlama, e-ticaret alanlarında çalışmaktadır. Yazar hakkında detaylı bilgi

Popüler Videolar