Tevkifat Nedir Gelir Vergisi ve KDV Tevkifatı Nedir?

Yazar: Ferad Osman Sali   -   Güncellenme Tarihi: 23.10.2024
Tevkifat Nedir Gelir Vergisi ve KDV Tevkifatı Nedir?

Tevkifat, vergi ve mali konularda yer alan bir kesinti yöntemidir. Vergi dünyasında 'bölüşme' ve 'kesinti' anlamına gelen tevkifat, KDV tevkifatı ve Gelir Vergisi tevkifatı gibi farklı türlerde uygulanır.

Bunların arasından Gelir Vergisi Tevkifatı, 94. maddesinde belirtilen gelir türleri üzerinden Bakanlar Kurulu’nca tespit edilen kesintilere denilmektedir.

KDV tevkifatı kanunda belirli malların alım-satımı yahut hizmet bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi, alıcıdan bazen tamamı bazen de kanunca belirlenmiş olan oran kadarca kesinti gerçekleştirilmektedir. Satıcı yerine vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesinde beyan edilmekte ve ödenmektedir.

Hemen E-ticaret'e Başlayın!

E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.

image

Tevkifat Nedir ve Neden Yapılır?

Tevkifat, faturanın içerisinde bulunan verginin satıcı ve alıcı içerisinde paylaşılması demektir. Tevkifat uygulanabilen hizmetlerden bazıları genel anlamda,

  1. Bazı yapım işleri ve bunlara ait mühendislik-mimarlık hizmetleri,
  2. Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,
  3. Yemek servisi hizmetleri,
  4. Özel güvenlik hizmetleri,
  5. Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tamirat, bakım ve onarım hizmetleri,
  6. Yapı denetim hizmetleri,
  7. Danışmanlık ve denetim hizmetleri,

Gibi sektörler ve ve alanlarda tevkifat uygulamasının kullanıldığı görülmektedir.

Tevkifat Türleri Nelerdir ve Hangi Durumlarda Uygulanır?

KDV ve Gelir Vergisinin yanı sıra Tam Tevkifat da yer almaktadır. Bu satıcının ödeyeceği verginin hepsinin alıcıya yüklenmesi olarak tanımlamaktadır. Kısmi tevkifat ise ödenecek olan vergi tutarının satıcı ve alıcı arasında bölüştürülmesi şeklinde gösterilmektedir.

Belirli bölümünün satıcı, kalanının ise satıcı tarafından ödenmesiyle yapılmaktadır. Bölüştürme işlemi esnasında uygulanacak oranlar söz konusu işleme göre farklılaşmaktadır.

Bu konuda yazılmış rehberimizi okumak için tıklayın Dijital Hizmet Vergisi Nedir?

Gelir Vergisi Tevkifatı Nedir ve Kimler Tarafından Yapılır?

Tevkifat kendi içerisinde farklı türlere sahiptir. Bunlardan bir tanesi Gelir Vergisi Tevkifatı olup Gelir Vergisi Kanunu 94. maddesinde belirtilen gelir cinsleri üzerinden tanımlanan kesintiler bu şekilde tanımlanmaktadır.

GVK’nın 94. maddesi içerisinde tevkifatlı fatura düzenleyebilen sektörler, gelir çeşitleri ve mevcut kesintiler detaylı şekilde gösterilmiştir.

Bunun yanı sıra hangi kuruluşlar yapabilir incelendiği zaman farklı yerler olduğu görülmektedir;

  • Genel bütçe kapsamındaki daireler
  • Katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ve bunlara bağlı birlikler
  • Döner sermaye sistemiyle çalışan kuruluşlar
  • Kamu kurumu özelliğine sahip mesleki kurumlar
  • Yasalarla kurulmuş ya da tüzel kişiliğe sahip emekli ve yardım sandıkları
  • Bankalar
  • Kamu İktisadi Kurumları ve İktisadi Devlet Örgütleri
  • Özelleştirme boyutundaki kurumlar
  • Organize endüstri bölgeleri ve bütün borsalar

KDV Tevkifatı Nedir ve Kimler Tarafından Yapılır?

KDV tevkifatı, teslim yahut hizmet tutarı üzerinden hesaplanan verginin satıcıdan değil alıcı tarafından tümüyle yahut kısmi şekilde beyan ederek ödenmesidir. Bu kapsamda,

  • Mühendislik hizmetleri,
  • Mimarlık hizmetleri,
  • Özel güvenlik hizmetleri,
  • Makine, teçhizat işleri,
  • Demirbaş ve taşıtlara ilişkin tamirat, bakım ve onarım hizmetleri,
  • Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,
  • Danışmanlık, yapı ve denetim hizmetleri,

Sağlayan kurum ve kuruluşlar tarafından yapabilmektedir.  Ayrıca türleri arasında bulunan KDV tevkifatının ne zaman ödeneceği de yine bilinmesi gereken bir durumdur.

Katma Değer Vergisi Tevkifatı ödemesi gerçekleştirecek olanlar, vergi beyannamesi gerçekleştirme ardından vergi borcunu vergilendirme dönemini takip eden ayın, 24. günü akşamına dek gerçekleştirilmelidir.

Bu faturayı kesebilen çok sayıda yer vardır. Bunlardan bahsetmek gerekirse genel anlamda aşağıda gösterilebilmektedir:

  • Bankalar
  • Döner sermaye ile çalışan kuruluşlar
  • Kamu kuruluşu statüsünde çalışanlar
  • Katma bütçe ya da genel bütçeli idare kurumları
  • Belediyeler, köyler, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler
  • Organize sanayi bölgelerindeki kurumlar ve borsa şirketleri 

Ayrıca tevkifat zorunluluğu bulunmayan durumlar da yine görülmektedir. Vergiden muaf olan esnaf ve sanatkarlar, nihai tüketiciler, basit usule tabi mükellefler, çiftçiler, yük taşımacılığı hizmetlerinin KDV tevkifatı gerçekleştirme zorunluluğu yoktur.

Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmet ve Teslimler Nelerdir?

Tevkifat kendi içinde farklı türlere ayrılmaktadır. Bahsedilmesi gereken başlıklardan bir tanesini de Kısmi Tevkifat oluşturmaktadır. Bu çerçevede çok sayıda hizmet ve teslimler görülmekte olup genel anlamda şöyledir;

  • Yapım işleri ile bu işlere ilişkin mühendislik mimarlık ve etüt- proje hizmetler
  • Etüt, Plan-Proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler
  • Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri
  • Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri
  • İşgücü temin hizmetleri
  • Yapı denetim hizmetleri
  • Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve
  • Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetler
  • Fason İşlerle İlgili Aracılık Hizmetler
  • Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma/Götürme Hizmeti
  • Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri
  • Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri
  • Servis Taşımacılığı Hizmeti
  • Her türlü baskı ve basım hizmetler
  • 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlara verilen diğer hizmetler
  • Külçe Metal Teslimleri
  • Bakır, Çinko, Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi
  • Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi
  • Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt, Cam Hurda ve Atıklarından Elde Edilen Hammadde Teslim
  • Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimler

Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi de yine bunların arasında yer almaktadır. Tevkifat ne demek bu bakımdan geniş bir konu olmaktadır.

Tevkifatın Vergi Beyannamelerine Etkisi Nedir?

KDV tevkifatı vergiden düşer mi en çok düşünülen meselelerden bir tanesi olmaktadır. KDV tevkifatı da satıcıya ödenen tutara ek olarak belirlenmiştir. KDV’nin belirli oranda düşürülmesi ve vergi dairesine ödenmesidir.

Bu bakımdan satıcıya ödenen KDV değerinin bir ölümü ya da tamamı ana tutardan düşürülmekte, vergi dairesine ödeme gerçekleştirilmektedir.

Bu konuda yazılmış rehberimizi okumak için tıklayın Gelir Vergisi Nedir? Vergi Dilimleri Nelerdir? 2024 Oranları

Tevkifat Yapılırken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?

Tevkifat yaparken dikkat edilmesi gereken birçok nokta olsa da özellikle tevkifat oranları bilinmesi gereken detaylardan bir tanesi olmaktadır. Bu oranlar her sektöre göre farklılık arz etmektedir. Oran ve sektör eşleşmesi genel olarak şöyle görülmektedir:

Sektör / alanTevkifat Oranları
Yapım işleri ve bu işlerle beraber yapılan mimarlık, mühendislik ve etüt, proje hizmetleri%30
Yapım işleri ve bu işlerle beraber yapılan mimarlık, mühendislik ve etüt, proje hizmetleri%30
İkametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayanların yaptığı işlemler%100
 Danışmanlık, plan, proje, etüt, denetim vb. hizmetler%90
Serbest meslek faaliyetlerindeki teslim ve hizmetler%100
Demirbaş, makine, teçhizat ve taşıtların onarım, bakım ve tadilatları%50
Kiralama işlemleri%100
Yemek servis ve organizasyon hizmetleri%50
Özel güvenlik hizmetleri%90
İşgücü temin hizmetleri%90
Servis taşımacılıkları%50
Yapı denetim hizmetleri %90
Ağaç ve orman ürünlerinin teslimi%50
Turistik mağazalara verilen müşteri bulma hizmetleri%90
Spor kulüplerinin yayın, reklam ve isim hakkı gelirlerine konu işlemleri%90

Tevkifat oranları bilinmesi gereken başlıklardan biri olmaktadır. Bunlar yukarıda olduğu gibi inceleyerek bir fikir edinmeniz mümkündür.

Tevkifatın Muhasebe Kayıtları Nasıl Yapılır?

Tevkifat hesaplama Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenmiş olan oranlar kullanılarak yapılmaktadır. Söz konusu oranlar da yukarıda verilmiştir. Bunları göz önünde bulundurursanız faturadaki vergi toplamını alıcı ve satıcı arasında bölüştürmeniz mümkündür.

Hemen E-ticaret'e Başlayın!

E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.

image

Tevkifatın Vergi İadesine Etkisi Nedir?

Tevkifatlı fatura her türlü üründe yahut her türlü hizmette uygulanan bir durum olmamaktadır. Bakanlar Kurulu’nca belirlenmiş belirli ürün ve hizmetler için uygulanabilmektedir. Uygulama tamamen tevkifat oranlarının sadece alıcıya yahut satıcıya yüklenmesinin önüne geçme için yapılmıştır.

Bu faturanın oluşturulması oldukça kolay olsa da tevkifat nedir kapsamında bilinmeyen ve özellikle öğrenilmek istenen konulardan biri olmaktadır. Bunu yapmak için fatura oluşturma esnasında bütün veriler girilmekte, ardından da sayfanın en altında mevcut toplam KDV tutarının yanındaki + işaretine tıklanmalıdır.

Ekrana gelecek olan tevkifat oranları içinden birini seçtiğiniz zaman tutar otomatik şekilde hesaplanmakta, KDV tutarından da çıkartılmaktadır.

Tevkifat Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi Durumunda Hangi Yaptırımlar Uygulanır?

Tevkifat gerçekleştirmek zorunda olan alıcılar tarafından sorumlu sıfatı ile beyan edilip, ödenmesi gerekmekte olan vergilerin beyan edilmediğinin yahut eksik beyan edildiğinin bulunması halinde söz konusu vergi tutarı vergi ziya cezası ve gecikme faiziyle beraber, vergi sorumlusundan tahsil edilmektedir. 

ideasoft monogram
IdeaSoft akıllı e-ticaret paketleri ile kendi e-ticaret sitenizi kurabilir, internetten satış yapabileceğiniz online mağazanızı açabilirsiniz. Hemen başvurarak 15 gün boyunca altyapımızı ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
Ferad Osman Sali
Ferad Osman Sali

E-ticaret Danışmanı

Ferad Osman Sali, E-ticaret, SEO stratejileri ve dijital pazarlama konularında uzmanlaşmış deneyimli bir profesyoneldir. İstanbul Üniversitesi mezunu olan Sali, 12 yıldır SEO ve dijital pazarlama, 8 yıldır da e-ticaret alanlarında çalışmakta... Yazar hakkında detaylı bilgi

Popüler Videolar