Tedarik zinciri nedir ve neden önemlidir?

E-ticarette tedarik zinciri, ürünün üretim aşamasından, tüketiciye ulaşana kadar ki süreci kapsar ve iyi bir şekilde planlanması gereken bir unsurdur. Tedarik zinciri yönetiminizi doğru yapmanız, maliyetlerinizi düşük tutmanız, uzun vadede size önemli bir kazanç sağlayacağı gibi işinizi de sağlam temeller üzerine kurmanıza yardımcı olur. Öncelikle tedarik zincirinin ne olduğu ile konumuza başlayalım. Sonrasında da neden önemli olduğuna değineceğiz.

Tedarik Zinciri nedir?

Tedarik zinciri, ürünün üreticiden, toptancı, dağıtıcı, perakendeciye ve son olarak da tüketiciye ulaşmasını kapsayan sürecin tamamını kapsamaktadır. Bir ürünün üretim aşamasından, son tüketicinin eline ulaştığı tüm aşamaları kapsar ve B2C yapan e-ticaret firmaları bu noktada, zincirin tüketiciye ulaşmadan önceki son halkasında yer alırlar.

Tedarik süreci aynı zamanda ürünün satış sürecini, stok yönetimini, malzeme teminini, dağıtım sürecini ve müşteri hizmetleri gibi farklı iş kolunu da kapsadığı için, en iyi şekilde planlamalıdır.

İlgili rehber: Yeni başlayanlar için depo yönetimi ipuçları

Tedarik zinciri nasıl bir süreci kapsıyor

Yukarıda da kısaca bahsettiğimiz gibi ürünün üretim aşamasından başlayan bu süreç, ürünün tüketicinin eline ulaşmasına kadar ki süreci kapsamaktadır. Bu noktada da adım adım süreç şu adımlardan geçmektedir:

• 1. Üretim fabrikası
• 2. Toptancılar
• 3. Dağıtıcılar
• 4. Perakendeciler
• 5. Son tüketici

Ürün ilk etapta üretici firmanın fabrikasında üretilir ve sonrasında da dağıtıcı kanallar ve toptancılara ulaştırılır. Buradan sonrada doğrudan tüketiciye satış yapan perakende firmaları da ürünü son tüketiciye ulaştırır.

Bu süreç içerisindeki maliyetler araya ne kadar fazla kanal girdiğine göre değişiklik gösterir. Üretici firma, ürün için belli bir fiyat belirler ve sonrasında araya giren her kanal, kendi kar marjını ekleyerek, ürünü bir sonraki kanala dağıtır. Bu maliyetlere ek olarak, ürünün saklandığı depo masrafları ve nakliye ücretleri de ortaya çıkar. Bu sebeple de tedarik zinciri çok iyi bir şekilde yönetilmeli ve planlanmalıdır.

Günümüzde üretici firmalar, kendi e-ticaret sitelerini kurarak B2C kanalından satış yaparak, aradaki masrafları en aza indirerek, doğrudan tüketicilere ulaşarak ürünlerini daha ucuz bir şekilde satışa çıkartabiliyorlar. Bununu yanı sıra B2B kanalları üzerinden doğrudan toptancılara veya dağıtıcılara da ulaşarak, farklı kanallar üzerinden ürünün satılmasını sağlayabiliyorlar.

B2C iş modelindeki e-ticaret firmaları da aradaki toptancıları ve dağıtıcıları çıkartmak için de doğrudan üretici firmalarla iletişime geçerek, ürünlerini üreticiden alarak, aradaki toptancı kanallarına ekstra ücretler ödemeyerek, doğrudan üretim fiyatına ürünleri alabiliyor. Böylelikle de ürünleri tüketicilere daha ucuz fiyatlara satabiliyorlar.

Tedarik zinciri yönetiminde, araya giren kanalların sayısının artması nedeniyle ürünlerin kar marjı da önemli bir şekilde düşebiliyor. Bu nedenle de kendi e-ticaret siteniz için tedarik zinciri yönetiminizi yaparken bu maliyetleri hesaplamanız ve kar marjınızı yüksek tutacak çözümler üzerine yönelmeniz önemlidir.

İlgili rehber: Depo yönetiminde en sık karşılaşılan sorunlar

Tedarik zinciri yönetiminin temel unsurları nelerdir?

Tedarik zinciri yönetiminde, ürünün üreticiden tüketice ulaşma aşamasında arka planda da dikkat edilmesi gereken temel unsurlar bulunur. Bu temel unsurları en iyi şekilde kurgulamanız da işinizi iyi yönetmenizi ve büyütmenizi sağlar. Peki bu temel ögeler neler?

• Ürün sipariş yönetimi
• Süreci planlama
• Stok yönetimi
• Depo yönetimi
• Nakliye ve kargo yönetimi

E-ticaret firması olarak yukarıda unsurlardan sorumlusunuzdur. Ürünlere belli bir talep yaratmanız gerekir ki böylelikle tüketicilerin ilgisini çekerek onlara satış yapabilirsiniz. Bu noktada pazarlama ve satış stratejileri belirlemeniz gerekir. Bunun yanı sıra yeni ürün tedariklerini, ürünlerin ne kadar sürede size ulaşacağını, stok yönetimini, depo yönetimini ve kargo işlemlerini de takip ederek planlamanız gerekir.

Bu aşamaları kontrol etmez veya üzerine düşmezseniz, ürünlerinizi zamanında tedarik edemediğiniz için satış yapamaz, stok kontrollerini yapmadığınızda ürünlerin durumunu göremezsiniz, pazarlama ve satış stratejileri geliştirmediğinizde stoğunuzdaki ürünleri eritemediğiniz için ek maliyetler karşınıza çıkar ve zarar edersiniz.

İlgili rehber: E-ticarette depo raf sistemi ile ilgili ipuçları

Tedarik zinciri ile ilgili sık sorulan sorular

Tedarik zinciri neden önemlidir?

Doğru bir planlama yapmadığınızda tedarik zinciri yönetiminiz sizi başarısız kılacaktır. Ürün tedarik sürecini yönetememeniz, e-ticaret sitenizde satışını yaptığınız ürünlerin stoklarının yenilenmemesine neden olacaktır. Kargo ve nakliye masraflarını hesaplamamanız ve optimize etmemeniz, ekstra maliyetlerin çıkmasına ve kar marjınızın düşmesine neden olacaktır; depo yönetiminizi iyi bir şekilde yapmazsanız, ürünleriniz deponuzda çok fazla yer tutabilir ve bu da ek masrafların çıkmasına neden olabilir. Bununla beraber depodan ürünlerin nasıl çıkacağını (FIFO, LIFO) planlamamanız da ürünlerin deponuzda eskimesine ve değerinin düşmesine neden olabilir. Bu sebeplerden dolayı da e-ticarette tedarik zinciri yönetimi oldukça önemli konulardan biri olarak öne çıkmaktadır.

Tedarik zincirinin avantajları nelerdir?

Bu sistemi kurduğunuzda, işlerinizi daha verimli yapmaya başlarsınız. Stok takibi ve ürünlerin satış oranlarına göre, yeni stok siparişlerinizi vermek için optimum süreyi bulabilirsiniz. Buna ek olarak tedarik sürecini optimize ederek maliyetlerinizi düşürebilir, anlık olarak deponuzdan çıkacak ürün adedini artırarak, kapasitenizi büyültebilirsiniz. Tedarikçiler veya üreticilerle olan ilişikilerinizi geliştirebileceğiniz gibi doğru stok ve depo yönetimi sayesinde gecikme yaşamadan işinizin sürekliliğini sağlayabilirsiniz.