Forfaiting Nedir? Nasıl Çalışır ve Avantajları Nelerdir?

Forfaiting, dış ticarette kullanılan bir finansman tekniği olup ihracatçıların vadeli alacaklarını peşin olarak tahsil etmelerini sağlayan bir yöntemdir. Temel olarak ihracatçının mal ya da hizmet satışı sonrası ortaya çıkan alacaklarını, bir finansman kuruluşuna devreder. Bu sayede alacakların vadesi gelmeden nakit elde edilmesine imkan tanır. Forfaiting işlemi, ticari senetler ya da poliçeler gibi belgeler aracılığıyla gerçekleştirilir. İhracatçı, alacaklarını devrettiği finansman kuruluşundan belirli bir komisyon karşılığında nakit alır. Kuruluş ise alacakların tahsilatı riskini üstlenir.

Forfaiting'in en önemli avantajı, ihracatçıların döviz riskini en aza indirmesi ve likidite durumunu iyileştirmesidir. Uzun vadeli alacaklar için tercih edilen bir yöntem olan forfaiting, ihracatçıların finansman maliyetlerini düşürmesine ve nakit akışını düzenlemesine yardımcı olur. Süreçte finansman kuruluşları, ihracatçının karşı tarafı olan ithalatçının kredi riskini değerlendirerek alacakların devri sırasında bir güvence sağlar. Bu sayede ihracatçılar finansal belirsizlikleri azaltarak işlerini daha sağlıklı bir şekilde yönetebilirler.

Forfaiting Nedir?

Forfaiting, ihracattan doğan ödeme planının banka veya alanında uzman kişiler tarafından satın alınarak iskonto edilmesine olarak tanır. Finansman yöntemindeki amaç, alacakların garantiye alınması ve ihracatçı firmanın kendine hızlı bir nakit akışı sağlamasıdır. Aynı zamanda yapılan forfaiting işlemi “Kayıtsız, şartsız ve cayılamaz” yani rücu edilmeksizin gerçekleştirilir.

Forfaiting’in tercih edilme konularından biri de uzun vadeli ve yüksek tutarlı satış anlaşmalarıdır. Bu kapsamda firmalar, alacaklarını hızla temin etmek isteyebilir. Aynı zamanda müşteri firma da ödemenin tamamını yapacak maddi güce sahip olmayabilir. Bu durumda her iki firmanın Forfaiting için bir kuruma başvurması, söz konusu uzun vade ve yüksek maliyet sorunlarından kurtulmalarına imkan tanır.

Hemen E-ticaret'e Başlayın!

E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.

Hemen Ücretsiz Deneyin!

Forfaiting İşlemine Neden İhtiyaç Duyulur?

Yöntem, uluslararası ticaretteki uzun bekleme sürelerini kısaltmak ve sürecin bir bankaya devredilmesini sağlamak amacıyla tercih edilir. Bu bağlamda forfaiting, ihracatçı firmaları söz konusu risklerden korumaya yardımcı olur. İşleme ihtiyaç duyulan bazı durumlar ise aşağıda sıralanmıştır:

• Alıcı ülkede ekonomik problemler yaşanması
• Alacaklı şirketin nakit akışına ihtiyacı olması
• Uzun vadeli finansman ihtiyacının gerekliliği

Forfaiting, ihracat süreçlerinde güven ve garanti oluşturmak amacıyla da tercih edilir. Bankalar aracılığıyla gerçekleştirilen işlemlerde senet ve teminat belgeleri kullanıldığı için ihracatçılar kendilerini güvende hissederler. Bununla birlikte anlaşmadan caymak mümkün olmadığı için alacakların garanti altına alınması mümkün hale gelir.

Forfaiting Nasıl Çalışır?

Forfaiting işlemlerinde satıcı, alıcı ve finansal desteği sağlayan aracı bir kurum mevcuttur. Söz konusu kişiler arasında gerçekleştirilen işlemin nasıl çalıştığı ve süreçte neler yaşandığı aşağıdaki maddelerde yer almaktadır:

• İlk aşamada alıcı ve satıcı arasında bir mal veya hizmetin satılması gerekir. Örneğin; bir firma yüksek miktarda metal boru satın aldıysa ödemeyi 6 ayda yapmaya karar verebilir. Forfaiting işleminin ilk etabında iki firmanın da vadeli ödemeyi kabul etmesi önemlidir.
• Satıcı, alacaklarını forfaiting devretme kararı verdikten sonra aracı bir kurumla iletişime geçerek iskonto yoluyla devretme işlemini gerçekleştirir.
• Alıcı, ödeme sözü verdiğine dair senet ve bono gibi önemli finansal belgeleri hazırlar. Ardından sunduğu dokümanlar, ödemeyi yapacağına dair taahhüt içerir.
• Forfaiting firması veya banka, satıcıya belli bir miktar peşin ödeme yapar. Böylelikle ihracatçı, ihtiyacı olan nakit akışını hızlı biçimde alabilir.
• Gerçek ödeme günü geldiğinde ise alıcı taraf, ödemeyi banka veya anlaşmalı kuruma gerçekleştirir. Bununla birlikte satıcı, alacakla ilgili tüm riskleri forfaiting firmasına devretmiş olur.

Forfaiting işlemi hem alıcı hem satıcı taraf için avantajlı ve kolay çalışan bir uygulamadır. Ödemelerin taahhüt edilmesi de güven veren olgulardan biridir. Vadeli senet ve bono, borçlanmayı resmileştirerek olası riskleri büyük oranda ortadan kaldırır. İşlem sırasında ise kaliteli bir hizmet almak için iyi bir banka kurumu ya da bu alanda resmi hizmet sağlayan bir şirketle iletişime geçilmesi önerilir.

Forfaiting İşleminin Satıcıya Faydaları Nelerdir?

Forfaiting işleminin satıcıya en temel faydası, alacakların hızla nakde çevrilmesi ve ihtiyaç duyulan finansmanın hızla sağlanmasıdır. Bununla birlikte yöntemin satıcıya sunduğu diğer faydalar aşağıda sıralanmıştır:

Riskin Ortadan Kalkması

Satıcının forfaiting işlemine başvurması, alacaklarla ilgili risklerin tümünü hizmet sağlayıcı kuruma devretmesini sağlar. Forfaiter firması veya banka, alacakların riskini üstlenir ve ödeme planıyla direkt olarak ilgilenir. Bununla birlikte ödemelerin alıcıdan tahsilat riski tamamen Forfaiter’e aittir. Böylelikle satıcının hem ticari hem ekonomik risklerden uzun vadede korunması mümkün olur.

Kredi Limitinin Korunması

Şirketler, bankalardan yüksek miktarda kredi çekme avantajına sahiptir. Ancak kredi çektiklerinde sistemde borçlu olarak görünürler. Böyle bir durum uzun vadede şirketin kredi limitlerinin düşmesi ve olası acil bir kredi ihtiyacında mağduriyet yaşamalarına neden olabilir. Forfaiting işlemlerinde ise satıcı firmaya ait bir borç görünmez. Dolayısıyla şirket, kredi çekmeye gerek kalmadan nakit ihtiyacını karşılar. Bununla birlikte gelecekte meydana gelebilecek finansman desteği için kredi limitlerinin korunması mümkündür.

Rekabetin Korunması

İhracatçı firmalar, söz konusu yönteme başvurduklarında uzun vadeli satış işlemleri gerçekleştirme imkanına sahiptir. Bu durum satıcıların daha uzun vadeli satış yapmalarına fırsat tanır. Bu sayede piyasadaki alıcılara daha nitelikli satış seçenekleri sunmaları mümkün olur. 

Forfaiting İşleminin Riskleri

Forfaiting hem alıcı hem satıcı için bazı riskler de içerir. Söz konusu riskleri bilmek, karar verme aşamasında oldukça önemlidir. Yöntem bünyesinde yer alan bazı olası riskler aşağıda sıralanmıştır:

Faiz ve İşlem Ücretleri

Forfaiting, faizle işleyen bir finansman yöntemi olup hizmet sağlayıcının işlem komisyonlarını da içerir. Tüm bunlar maliyetlerin artmasına neden olacağı için bazı firmaların finansal açıdan güçsüz kalmasına yol açabilir. Bu kapsamda ihracatçıların forfaiting yapmadan önce finansal durumlarını gözden geçirmeleri önerilir.

Kur Farkları

Forfaiting işlemlerinde kur farklılıklarından doğabilecek riskler de mevcuttur. Örneğin; bir satıcı, alacaklarını yabancı bir para üzerinden devrettiği zaman vade sonundaki ödemenin düşük olma riski bulunur. Özellikle enflasyon baskısı altındaki itibari paraların bu riskten etkilenme olasılıkları daha yüksektir.

Forfaiter İflası

Büyük bankalar haricindeki bir Forfaiter firmasının iflas etmesi, ödemeleri zamanında gerçekleştirmeyeceği anlamına gelir. Bununla birlikte satıcı, ödeme planı taahhüt edilmiş olmasına rağmen finansman sağlama konusunda istikrarsızlık yaşayabilir. Ödemelerin gerçekleştirilmemesi ya da geciktirilmesi de söz konusu olabilir. Bu nedenle güvenilir bankalarla ve hizmet sağlayıcılarla çalışmak oldukça önemlidir.

Forfaiting İşlemi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

İşlemlerin gerçekleşmesi için hem alıcı hem satıcı tarafından tamamlanması gereken bazı belgeler mevcuttur. Söz konusu belgeler hizmet sağlayıcı Forfaiter firmasında ve alıcı-satıcı taraflarında yer almalıdır. Forfaiter için gereken belgeler aşağıdaki gibidir:

• İhracat Sözleşmesi: Alıcı-satıcı arasında ödeme planına ve vade süresine ilişkin bir sözleşme yazılmalı ve taraflarca imzalanması gerekir. Dokümanın tüm hak ve sorumlulukları içermesi, tarafların kendini koruması adına kritik önem taşır.
• Import Forfaiting Anlaşması: Anlaşmaya dair komisyon oranları ve alacakların devredilmesine ilişkin konuları ele alan dokümandır.
• Alacak Belgesi: Satış sırasında anlaşma sağlanan ücretin, yani toplam alacakların tamamı belgeye eklenmelidir. Doküman, alacakların kesinleştirilmesini sağlar ve gelecekteki anlaşmazlıkların önüne geçer.
• Teminat Belgesi: Alıcı ve satıcının ödemeyi taahhüd edeceklerine dair bir dokümandır. Belge, alıcının ödemeyi zamanında gerçekleştireceğini taahhüt eder. Aynı zamanda satıcı, ödeme planına sadık kalınacağının garantisini alır.

Şirketlerin dokümanlarında hiçbir detayın eksik olmaması gerekir. Ödeme planı, vade süresi gibi konularda net ve yasaya uygun bir sözleşme hazırlanması kritik önem taşır. Belgelerin hazırlanma sürecinde hukuki destek almak da mümkündür.

Forfaiting ve Faktoring Arasındaki Farklar Nelerdir?

Forfaiting ve Faktoring, uluslararası ticarette birbirine karıştırılan iki farklı finansal yöntemdir. Aralarındaki farklar ise vade süreleri, riskler, avantajlar, sözleşme ve belge gereksinimleri olarak öne çıkar. Temel farklar aşağıda listelenmiştir.

Forfaiting

Forfaiting işlemi bir defa gerçekleştirilir ve 6 aydan 7 yıla kadar vade mümkündür. Diğer özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir: 

• Poliçe ve senet gereklidir.
• Hızlı finansman sağlar.
• Alacakların devrinden dönülemez.

Yukarıdaki unsurların yanı sıra yöntem, uluslararası ticarete uygundur.

Faktoring

Faktoring, yurt içi satışlarda kullanıma uygundur ve birkaç ay gibi kısa vadeli işlemlerde tercih edilir. Diğer özellikleri arasında şunlar da yer alır:

• Alacakların devrinden dönme imkanı bulunur.
• Faktoring daha az işlem gerektirdiği için maliyet düşüktür.
• KOBİ ve küçük işletmeler için de uygundur.

Uluslararası ve yerel ticaret yapan firmaların, iki yöntem arasındaki farkı bilmeleri son derece önemlidir. Bununla birlikte forfaiting işlemi yapmak isteyen ihracatçıların yükümlülükler hakkında daha kapsamlı ve güncel bilgi almak için alanında uzman bir avukat veya danışmanla görüşmeleri önerilir.