Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur ve Açılır | Gerekli Belgeler
Kendi işinin sahibi olmak, hemen herkesin aklından hayatının bir noktasında geçmiş bir fikirdir. Şartları kendinin belirlediği, zevk aldığı alanlarla yöneldiği bir işe sahip olmak herkese çekici gelir. Bu türden fikirler, geçmişte daha çok küçük bir dükkân ya da kafe açmak şeklinde ortaya çıkmaktadır. Artık online mecralara doğru da yöneliyor.
İÇİNDEKİLER
Hayatımızın bir parçası hâline gelen e-ticaret, birçokları için cazip bir alan olarak görülüyor. Fakat hangi mecrada ve alanda çalışılacağından bağımsız olarak iş kurmak, birtakım yasal prosedürler uygulanmalıdır. Bunun ilk adımı da bir şirket kurmaktır. Şirket kurmak ilk anda kulağa zor ve maliyetli bir işlem gibi görünmektedir. Fakat en kolay olan ve maliyetsiz olan şirket kurulumudur.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, bireyler tarafından kurulabilen bir şirket türü olarak bilinir. Bu tür şirketlerde, ortakların sorumlulukları sınırsız olarak değerlendirilir. Çoğunlukla tek kişi tarafından kurulması yaygındır. Bu şirketlerin yalnızca bireysel işletmeler için uygun olduğu yönünde bir kanı bulunmakla birlikte, bu bir yanılgıdır.
Tek bir kişiye ait olabileceği gibi, ortaklıklar aracılığıyla da kurulan şahıs şirketlerinde, ortaklık devri süreci zorlu bir şekilde ilerler. Bu tür şirketlerde, payların devri ya da satışı, tüm ortakların onayı alınmadan gerçekleştirilemez. Şahıs şirketlerinin genellikle tek kişi tarafından kurulmasının altında yatan nedenler arasında bu durum da yer alır.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
"Şahıs şirketi nasıl kurulur" sorusu, işletme açma sürecinde sıkça sorulan bir konudur. Şahıs şirketi kurmak için ilk adım, vergi dairesine başvurudur. Kuruluş için gerekli belgeler toplanıp, bu belgelerle vergi dairesine şahsen başvurulabildiği gibi e-devlet üzerinden de başvurulabilir.
Alternatif olarak, adınıza vekalet verdiğiniz bir muhasebeci ya da mali müşavir de bu işlemi yapabilir. Başvuru yapıldıktan sonra, vergi dairesi tarafından görevlendirilen müfettişler belirtilen adrese gelerek gerekli denetimleri gerçekleştirirler. Genellikle şahıs şirketi kurma işlemi birkaç gün içinde tamamlanır.
Hemen E-ticaret'e Başlayın!
E-ticaret adım atmadan önce, IdeaSoft e-ticaret yazılımlarını ücretsiz deneyebilirsiniz.
Şahıs Şirketi Kurmak İçin Gerekli Evraklar
Şirketi kurmak için gerekli belgeler, bu aşamada en çok merak edilen detaylardan biridir. Bu işlem için başvuru sırasında vergi dairesine verilmesi gereken evraklar şunlardır:
- Şirket sahibinin nüfus cüzdanı sureti
- Vesikalık fotoğraf
- Vekaletname (Başvuru muhasebeci aracılığı ile yapılıyorsa gereklidir.)
- İmza beyannamesi (Noter tarafından düzenlenir.)
- Faaliyet adresi için kira sözleşmesi ya da tapu fotokopisi,
- İkametgâh belgesi (E-devlet’ten alınır.)
Eğer kurulacak işletme üzerine kayıtlı bir araç olması isteniyorsa bir noktaya daha dikkat edilmelidir. Şahıs şirketi kurmak için gerekenler arasına ruhsat ve alış senedi de eklenmelidir.
E-Devlet Üzerinden Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Son dönemde online şahıs şirketi kurma da sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir. Vergi dairesine hiç gitmeden, e-devlet uygulaması üzerinden de şirketi kurmak için gerekli işlemler yapılır. E-devletten şahıs şirketi kurma işlemleri genel itibarı ile beş aşamada tamamlanır.
Bu işlem İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden gerçekleştirilir. Bu sisteme e-devlet şifresi ile giriş yapılır. Giriş yaptıktan sonra ilk olarak “Sicil Bildirimleri” bölümünden “İşe Başlama” seçeneğine tıklanır. Ardından aşağıdaki adımlar takip edilir:
- İşletme adresi, bağlı olunan vergi dairesi, faaliyet (NACE) kodu girilir.
- İşçi çalıştırıp çalıştırmayacağınız ve iş yerinizin kira olup olmadığı belirtilir.
- Basit ya da gerçek usûl arasından vergilendirme türünüzü seçmeniz gerekir. Eğer e-ticaretle uğraşmayı düşünüyorsanız bu, gerçek usûle tabi olacağınız anlamına gelir.
- İşe başlama tarihi girilir. Bu noktada dikkat etmeniz gereken nokta; işe başlama bildirimini en geç 10 gün içinde yapmanız gerektiğidir. Bu süre zarfında gerekli bildirimde bulunmayan işletmelere usûlsüzlük cezası kesilir.
- Son olarak e-tebligat bildirimi isteyip istemediğiniz belirtilir; e-posta ve cep telefonu bilgileri girilir.
Bu adımları takip edip İnteraktif Vergi Dairesi şahıs şirketi kurma başvurunuzu tamamlanmış olur. Ardından birkaç gün içinde bağlı bulunduğunuz vergi dairesi yoklama tarihini bildiren bir SMS gönderilir. Bu yoklama için belirttiğiniz adrese gelen memura kira sözleşmesini ya da tapu fotokopisini sunmanız gerekir. Bu aşamanın ardından şahıs şirketi kurma süreci tamamlanmış olur. Başvuru yapılan internet sayfasına girerek şirkete ait vergi levhasının çıktısı alınır.
E-Ticaret İçin Şahıs Şirketi Kurmak
E-ticaret yapmak için şirket sahibi olmak zorunludur. Çünkü şirket kimliğine sahip olmayan girişimler, sattıkları ürün için fatura düzenleyemez. Bankalardan veya ödeme kuruluşlarından sanal pos alamaz ve kredi kartı ile işlem yapamaz. Vergi mükellefi olma yükümlülüğü bulunur aksi halde bu da yasa dışı bir durumdur.
Ayrıca düşük maliyetli olması ve pratikliği nedeniyle e-ticaretle uğraşmayı düşünenlere tavsiye edilebilecek bir yöntemdir. Fakat bunun küçük ve orta ölçekli işletmeler için geçerli olduğunu da ekleyelim. Ayrıca çok büyük satış rakamlarına ulaşılması öngörülüyorsa yüksek oranlı vergilerden kaçınmak için tercih edilmektedir.
E-ticarete başlamak için birçok konuda hazırlık yapmanız, çeşitli çeşitli kolay olan süreçleri tamamlamanız gerekir. Sırasıyla şirket kuruluşu, e-ticaret paketi seçimi, ön muhasebe yazılımı kiralama, sanal ofis kiralama ya da marka tescilidir.
Şirket kurulum süreçlerinizi yönetebilecek aynı zamanda IdeaSoft iş ortağı olan Mükellef ile de bu süreçleri yürütebilirsiniz. Sizin adınıza süreçlerin tamamını takip edeceklerdir. IdeaSoft ve Mükellef'in ortak düzenlediği eğitimlere katılabilir, böylece hem e-ticaret sitesi kurulumunuzu hem de şahıs şirketi kurulumunuzu tamamlayabilirsiniz.
Şahıs Şirketi Türleri Nelerdir?
Şahıs şirketleri, Türk Ticaret Kanunu’na göre üç farklı türe ayrılır. Bunlar; adi ortaklıklar ile komandit ve kolektif şirketlerdir. Ama şahıs şirketi kurma işlemi pratikte daha çok tek kişi olarak faaliyet gösterecek işletmeler içindir. Söz konusu üç şahıs şirketi türünün özelliklerini kısaca şu şekilde açııklanır:
Adi Ortaklıklar
Bu şirketlerin ortaklarının varlıklarından bağımsız herhangi bir varlığından söz edilemez. Sermaye şirketlerin sahip olduğu tüzel kişilik, adi ortaklıklarda bulunmaz.
Komandit Şirket
Ortakların bir kısmının sorumluluğu şirket alacaklılarına karşı belirli bir miktarda sınırlıdır. Fakat diğer ortakların sorumlulukları sınırsızdır. Bu şartlar kurulum aşamasında yapılan sözleşme ile belirlenir.
Kolektif Şirket
Hiçbir ortağın şirket alacaklılarına karşı sorumluluğunun sınırlanmadığı bir yapıyı işaret eder. Genel yapısı itibarı ile şahıs şirketleri ve limited şirketler arasındaki bir geçiş formu olarak değerlendirilir.
Şahıs Şirketi Vergi Dilimleri
Bu şirket türünün sermaye şirketlerinden farklı olarak kademeli bir vergi sistemine sahip olduğunu belirtmiştik. Bu sistem, temelde daha az kazanan şirketin daha az, daha çok kazanan şirketin daha çok vergi ödemesi mantığına dayanır. Ödenecek vergi oranı elde edilen gelirlere göre farklı dilimlere ayrılmıştır. Bu oran yüzde 15 ile 40 arasında değişmektedir. Şahıs şirketleri için 2024 vergi dilimleri aşağıda verilmiştir.
| Beyan Edilen Gelir Miktarı | Gelir Vergi Oranı |
| Geliriniz 110.000 TL'ye kadar ise, | 15% |
| 230.000 TL'nin 110.000 TL'si için 16.500 TL; daha fazlası için, | 20% |
| 580.000 TL’ye kadar ise 230.000 TL’lik kısmı için 40.500 TL; daha fazlası için, | 27% |
| 3 Milyon TL'ye kadar ise 580.000 TL’lik kısmı için 135.000 TL; daha fazlası için, | 35% |
| 3 Milyon TL'den fazlasının 3 Milyon TL'si için 892.000 TL; daha fazlası için, | 40% |
Yukarıdaki tabloda belirtilen gelir miktarları yıllık gelir olarak ifade edilmiştir. Aynı zamanda 2024 yılı resmi gelir vergisi sınırlarıdır. İlgili kurumlar, gerekli görülen durumlarda bu sınırları sonraki yıllar için güncelleme hakkına sahiptir.
Kısa vadede şahıs şirketi kurmak avantajlıdır. Fakat orta ve uzun vadede baktığımızda gelir vergisi dilimleri yüksek olduğu gibi en büyük dezavantajı da kurumsal imaj olarak göze çarpmaktadır.
Şahıs Şirketi ile Limited Şirket Farkı Nedir?
Şirketi kurma aşamasında limited şirketlerden farkları sıklıkla merak edilen bir konudur. Şahıs şirketi ile limited şirketler arasındaki farklar şu şekilde sıralanmaktadır:
Kuruluş Maliyeti Farkı
Şahıs şirketleri, limited şirketlere kıyasla çok daha düşük bir maliyetle kurulmaktadır. Bu fark birçok kritere bağlıdır. Temelde limited şirketlerin ticaret odalarına kayıt edilmesi zorunluluğundan ileri gelir.
Vergilendirme Farkları
Şahıs şirketleri Gelir Vergisi öderken limited şirketler Kurumlar Vergisi mükellefidir. Gelir Vergisi, yıllık kazanca göre şekillenir. Daha fazla gelir elde eden şahıs şirketleri, daha yüksek oranda vergi öder. Bu vergi dilimlerine yazımızın ilerleyen bölümlerinde değineceğiz. Kurumlar vergisinin oranı ise %20’le sabitlenmiştir. Fakat bu oran Cumhurbaşkanlığı kararı ile 2021 için %25’e, 2022 için ise %23’e yükseltilmiştir.
Kurulma Aşamaları Arasındaki Farklar
Şahıs şirketi kurma işlemleri limited şirkete göre çok daha kısa ve pratiktir. Limited şirket kuruluşu, şirket ana sözleşmesi hazırlama ve ticaret odasına kayıt olma gibi prosedürleri kapsar. Söz konusu işlemler için bir mali müşavirden destek almanız gerekir. Bunun yanında şahıs şirketi, online ortamda da kurulur. Ayrıca yapılan düzenlemelerle e-devletten şahıs şirketi kurma mümkün kılınmıştır.
Şirket Sahiplerinin Sorumlulukları Arasındaki Farklar
Şahıs şirketlerinde kişiler, üçüncü şahıslara ve resmî kurumlara karşı kendi mal varlıkları ile sorumludur. Limited şirketler de ise bu durum şirkette sahip oldukları hisse oranı üzerinden şekillenir.
Sermaye Farkı
Şahıs şirketlerinin kuruluşu esnasında herhangi bir sermaye bildiriminde bulunmak zorunlu değildir. Limited şirketlerde ise en az 10 000 TL sermaye şartı konulmuştur.
Tasfiye Sürecindeki Fark
Şahıs şirketleri istenildiği an kapatılır. Bunun için bir tasfiye sürecine girilmesine gerek yoktur. Limited şirketlerin kapanışı için ise öncelikle tasfiye süreci geçirmek zorunludur. Genellikle 1 yıl süren bu aşamaya girerken resmî kuruluşlara bu konuda bilgilendirme yapılır.
Şahıs Şirketi ile Anonim Şirket Farkı Nedir?
Limited ve anonim şirket tipleri, genel olarak sermaye şirketleri kategorisinde değerlendirilir. Dolayısıyla minimum sermaye tutarı gibi kimi rakamsal farklılıklar dışında oldukça benzerdir. Şahıs şirketi ve anonim şirketi arasındaki farklar için limited şirketi ve şahıs şirketinden ayrıldığı noktalara bakılması yeterlidir.
Şahıs Şirketi Kurmadan Önce Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
Buraya kadar anlattıklarımızın ışığında şahıs şirketi kurmak, pek çok açıdan avantajlı görünmektedir. Ama konuya dair tüm detayları düşünmeden alacağınız karar, ileride pişman olmanızla sonuçlanması yüksek ihtimaldir. Bunun önüne geçmek adına şimdi de şahıs şirketi kurma kararı vermeden önce kurulum maliyetlerine, avantaj ve dezavantajlarına bakalım.
Şahıs Şirketi Kurma Maliyetleri
Şahıs şirketi kurma maliyeti, şüphesiz bu konuya dair en çok merak edilen konuların başında gelir. Bu tür bir şirket açmak için aşağıdaki gider kalemlerini karşılamanız gerekir:
Şahıs şirketler için bir sermaye sınırı bulunmamaktadır. TTK kapsamında kuruluş sermayesi şartı bulunan şirket türleri ise limited ve anonimdir. 2024 yılı itibariyle limited şirketler için kuruluş sermayesi en az 10.000 TL olmalıdır. Anonim şirketlerde 2024 kuruluş sermayesi alt limiti ise 50.000 TL'dir.
- İmza beyannamesi için notere ödenecek tutar,
- İşlemlerin gerçekleştirilmesi için muhasebeciye ödenmesi gereken ücretler. Bu rakam muhasebeciden muhasebeci değişiklik gösterebilmektedir.
- Vergi dairesine ödenecek damga vergisi,
Toplam şirket kurulum maliyeti ve işlemleri için toplamda 2.000 - 5.000 TL arasında bir maliyete katlanmanız gerekecektir. Bu maliyet çalıştığınız SMMM ofisi ve danışmanlara göre farklılıklar gösterebilir.
Şahıs Şirketinin Avantajları Nelerdir?
Yazımızın bu bölümüne kadar bir kısmına değindiğimiz şahıs şirketi kurmanın avantajları şu şekilde sıralanmaktadır:
- Şahıs şirketi kurma işlemleri için toplamanız gereken belge sayısı daha azdır.
- Kuruluş maliyetleri, diğer şirket türlerine kıyasla önemli ölçüde düşüktür.
- İşlemler çok kısa bir sürede tamamlanır. Birkaç gün içinde şirketiniz kurulmuş olur.
- Muhasebeci ya da mali müşavir giderleri, şahıs şirketleri için daha düşüktür.
- Kademeli vergi sistemi, özellikle yeni kurulmuş şirketler için önemli bir avantajdır. Bu sisteme göre kârları daha düşük olan şirketlerin ödemesi gereken Gelir Vergisi miktarları da düşük olur. İlerleyen dönemde gelirlerinizin artmasına bağlı olarak şirket türünüzü değiştirmeniz mümkündür.
- Her yıl ödenen defter tasdik ücretleri, şahıs şirketleri için daha uygundur.
- İşlerinizin kötü gitmesi durumunda şahıs şirketleri 1 gün gibi kısa sürede kapatılabilmektedir. Diğer şirket türlerinde bu süreçler, çeşitli prosedürler sebebi ile 1 yıla kadar uzar.
- Faaliyet kararlarının tek kişi tarafından verilmesi, şirketin işleyişini ciddi anlamda kolaylaştırır.
Şahıs Şirketinin Dezavantajları Nelerdir?
Bu şirketi kurma işleminin avantajlarından sonra konunun bir de olumsuz taraflarına bakmakta fayda var. Bu tür şirketlerin dezavantajları şöyle sıralanır:
- Kişiler, işletmenin borç ve yükümlülüklerine karşı sınırsız sorumluluk taşır. Bu durum, iş davalarında şirket sahibi kişilerin kişisel mal varlıklarının da risk altına girmesine neden olmakadır.
- Yeni kurulmuş şirketler için büyük avantaj getiren kademeli vergi sistemi, bir noktadan sonra olumsuz bir hâl alabilmektedir. Bu sisteme göre yüksek gelir elde eden şahıs şirketleri, aynı düzeyde kazanan sermaye şirketlerine göre daha çok vergi öder. Bunu istemeyen şahıs şirketleri, gelecek yıllardaki gelirlerine dair detaylı çalışmalar yapmak durumunda kalır.
- Yatırımcıların ilgisini yapısı gereği çekmezler. Bu da dış sermayenin şirkete girme ihtimalini düşürür.
- Şirket kişilere bağlıdır. Dolayısıyla kurumsal bir yapı ve imaj oluşturmak son derece güç olur.
- Şirketin ömrü, sahibinin hayatını kaybetmesi ile son bulur.
Şirket Kurulumu İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Son olarak sizlerden gelen ve sıklıkla merak edilen şahıs şirketi kurma süreci ile ilgili sıkça sorulan sorulara göz atabilirsiniz.
Şahıs şirketi kira stopajı öder mi?
Şahıs şirketi kurulduğunda, kira giderleri üzerindenStopaj Vergisi ödenmesi gerekmektedir. Aktif hale gelen şirketin, kiralık ticari alanlar için kira stopajı ödemesi zorunludur.
Kira stopajı, brüt kira bedelinin %20'si olarak hesaplanan bir vergi türüdür. Kiracılar, ofis, dükkan, depo gibi ticari alanlar için, brüt kiranın beşte birini vergi olarak ödemekle yükümlüdürler. Örneğin, aylık kirası 4000 TL olan bir ofis için, her ay 800 TL stopaj ödenmesi gerekmektedir. Bu oran, şirket türlerine göre değişmez ve sabittir. Ödeme periyodu, şirketin çalışan sayısına bağlı olarak aylık veya üç aylık periyotlarda gerçekleştirilebilir.
Şahıs Şirketi kurarken ev adresimi kullanabilir miyim?
Şahıs şirketi kurulumu için kişisel ev adresinin kullanımı, home office formatında mümkündür ve bu durumda yasal bir engel bulunmamaktadır. Ancak, kira stopajı ödemesi, bu konuda dikkat edilmesi gereken bir husustur.
Kira ödenen herhangi bir alanda, bu adresin home office olarak kullanılması halinde, kira bedeli üzerinden stopaj ödenmesi gerekmektedir. Eğer ev, kişinin kendisine veya ailesine aitse, bu durumda kira stopajı ödeme zorunluluğu bulunmaz.
Şahıs Şirketi Kurmak İsteyenlerin Hangi Vergileri Ödemesi Gerekir?
Şahıs şirketi kurma aşamasında ödenmesi gereken vergiler, girişimciler tarafından merak edilen önemli konulardan biridir. Bu şirketler, üç ana vergi türüne tabidir:
Gelir Vergisi ve Geçici Vergi: Gelir Vergisi, yıllık elde edilen gelir üzerinden hesaplanır ve iki taksitte ödenir. İlk taksit, takip eden yılın mart ayı sonuna, ikinci taksit ise temmuz ayı sonuna kadar ödenmelidir. Geçici Vergi ise Gelir Vergisi'nin dönem içinde beyan edilip ödenen formudur ve kâr miktarına göre hesaplanır. Mayıs, ağustos, kasım ve şubat aylarında ödenir, yıl içinde ödenen Geçici Vergiler, yıllık Gelir Vergisi'nden mahsup edilir.
Katma Değer Vergisi (KDV): Şirketin gerçekleştirdiği satışlardan elde edilen KDV, ilgili beyanname aracılığıyla ödenir.
Stopaj Vergisi: Kiralık iş yerleri için kira bedeli üzerinden hesaplanan bir vergidir.
Sanal Ofis Olarak Şahıs İşletmesi Kurulur Mu?
Son dönemde sıklıkla kullanılmaya başlayan sanal ofisler ile şahıs şirket kurma süreci sorunsuz şekilde kurulabilmektedir. Sanal ofis kullanan şirketler, kira stopajı ödemez. Sanal ofis hizmeti sunan kurumlar, şirketlere KDV’li hizmet faturası keser. Bu faturaları, şirketinizin gideri olarak göstermeniz mümkündür.
Emekliyim Şahıs Şirketi Kurulur Mu?
Emeklilerin, şahıs şirketi kurmaları konusunda herhangi bir engelleri yoktur. Emekliler için de şahıs şirketi kurma süreci aynı şekilde işler. İşlemlerin tamamlanması ile şirket sahibi olan emekli kişilerin aylık maaşlarından bir kesinti yapılmaz. Ek olarak Bağ-Kur primi ödemelerine de gerek kalmaz.
Şahıs Şirketi Giderleri Nelerdir?
Şahıs şirketlerinde, ticari faaliyetler kapsamında yapılan harcamalar, çeşitli gider kalemleri olarak kabul edilir ve bu giderler, vergi matrahından düşülebilir. Şahıs şirketlerinin başlıca giderleri şunlardır:
Ofis İçi Giderler: Masa, sandalye, dolap ve bilgisayar gibi teknolojik ürünler, şirketin demirbaşı olarak kaydedilir ve 1.500 TL üzeri tutarlar için amortisman ayrılır.
Ulaşım Harcamaları: Benzin ve araç bakım masrafları, şirket adına kayıtlı araçlar için gider olarak gösterilir.
Faturalar: Elektrik, su, doğalgaz ve internet gibi hizmetlerin maliyeti, özellikle home office çalışan işletmeler için yarı yarıya gider olarak sayılır.
Yiyecek Giderleri: Şirket sahibi ve çalışanların yemek masrafları, iş amaçlı yapıldığı takdirde gider olarak kabul edilir.
Temsil ve Ağırlama Giderleri: İş amaçlı ağırlanan misafirler için yapılan konaklama ve yemek giderleri.
Popüler Videolar
